AKU Superalp GTX Dağ Yürüyüşü Botu İncelemesi

Aslına bakarsanız, ayakkabı ve botlardaki fiyatlar şu sıralar Avrupa seviyesinde. Bunun başlıca nedeni, distribütörlerin sırf ellerindeki stokları eritmek için maliyetine satmasından kaynaklanıyor. Yani ekonomi tıkırında olmuş olsa, hem distribütör hem de perakendeci doğru düzgün kar ederek satmaya kalksalar, aslında bu fiyata bile bulmak mümkün olmayacak. Nakliye masrafı haricinde, ürün Türkiye'ye adımını attığı anda 4 farklı vergiye (KDV katarsak 5) tabi oluyor.

Botun distribütöre maliyeti şu şekilde özetlenebilir. Fabrika çıkış fiyatı + nakliyat + gümrük vergisi + ilave gümrük vergisi + ötv + kdv (sonradan tüketiciye yansıtılıyor) + gümrük masrafları, depolama ve işletme giderleri.

Neyse, bu kadar ekonomi dersi yeter. Bugünkü incelemenin konusu, alternatiflerine kıyasla uygun fiyatıyla dikkat çeken (1400 lira artık uygun fiyat kategorisine girdi… gülsek mi ağlasak mı) bir dağ yürüyüşü botu olan AKU Superalp GTX. “Dağcılık botu” tabirini kullanmıyorum, çünkü İtalyan üretici AKU bu ürünü özellikle “dağ yürüyüşü botu” olarak sınıflandırmış. Nedenlerine birazdan gelirim.

Aku Superalp GTX

Superalp, 1.8 milimetre kalınlığında süet deriden mamul, 360 derece çarşak bandıyla çevrelenmiş, Vibram Foura tabanlı, orta tabanda yüksek yoğunluklu poliüretan kullanılmış, daha iyi soluması için AIR 8000 adı verilen kumaşa yer verilmiş, Gore-tex astarlı bir bot. Botun ön kısmında kullanılan deri tek parçadan oluşuyor, herhangi bir ek, dikiş birleşim yeri yok. Buna çarşak bandı eklenince, bot “tank gibi” sıfatını hak ediyor.

Superalp GTX, bir dağcılık botu değil, ancak bu botu kışın Ağrı Dağı dahil olmak üzere, teknik tırmanış gerektirmeyen tüm dağlarda kullanabilirsiniz. Botun asıl olayı, kayalık, çarşaklı, yer yer kardan oluşan ağır arazi koşullarında ilerlemek için tasarlanmış olması. Dış taban ve orta tabandaki sertliğe, botu 360 derece çevreleyen çarşak bandı eklendiğinde, elbette ortaya trekking botu kıvamında bir esneklik çıkmıyor, ancak safkan bir dağcılık botu gibi kaskatı da değil… bir süre kullandıktan sonra, aslında görüntüsüyle tezat biçimde, oldukça esnek olduğunu fark ediyorsunuz.

Çifti 1400 gram olan bot, ağır arazi koşullarında gerçekleştirilecek sırt çantalı dağ yürüyüşleri için tasarlanmış. Yani, bildiğiniz trekking botlarının daha dayanıklı muadili gibi düşünebilirsiniz. Dayanıklılık, beraberinde daha fazla ağırlık ve daha az esneklik gibi bir takım handikaplar getiriyor. İşte bu noktada, bizim Türk halkı gibi düşünmeyi bir kenara bırakıp, bu botu amaca yönelik bir şekilde kullanırsanız verim alacağınızı bilmenizi isterim. Bu bir haftasonu doğa yürüyüşü botu değil. Toprak etaplarda bu botla yürüyemezsiniz diye bir kural yok, ancak hem bota hem de ayaklarınıza yazık.

“Türk halkı gibi düşünmek” meselesini biraz açayım. Çoğunlukla maddi nedenlerden ötürü, bizde “almışken iyisini alayım, her işimi görsün, bir daha masraf çıkarmasın” düşüncesi oldukça yaygın.

Goretex astarla ilgili söylenecek çok fazla bir şey yok. Dağcılık ve trekking botlarında karşımıza çıkan, bildiğimiz Gore-tex astar kullanılmış. Sol botta, ayak baş parmağının hemen yanında, astar bir miktar potluk yapmış. Bu da üretim kalitesiyle ilgili bir olay. Şayet yeterince dikkatli kontrol etmiş olsalardı, gözden kaçmazdı. Bir kaşık yardımıyla potluğu dağıtıp sorun olmaktan çıkardım. Bu tip potluklar, gün içinde atacağınız on binlerce adımda, sürtünme yoluyla su toplamalarına neden oluyor. Mağazadan alırken elinizle botun iç yüzeyini kontrol edin, herhangi bir potluk, sertlik elinize geliyorsa o botu satın almayın. İnternet'ten yaptığınız alımlarda da aynı kontrolü yapın (botu teslim alır almaz, giymeden) ve gerekirse iade edin.

Bu bot ne tip faaliyetlere gider?

Bir bölgenin bir ucundan girip öbür ucundan çıktığınız trans faaliyetler, örneğin Aladağlar, Toros Dağları, Beydağları, Karadeniz (Kaçkar Dağları), yurt dışında İran (Sabalan, Demavend), Gürcistan (Svaneti) ilk aklıma gelenler.

Bunların dışında, yaz-kış Türkiye'deki tüm dağlarda yapacağınız zirve faaliyetleri de Superalp'in size eşlik edebileceği faaliyetler arasında sıralanabilir.

Superalp, bağlamalı ve yarı otomatik kramponlarla uyumlu. Düz duvar, donmuş şelale tırmanmayacaksanız, klasik dağcılık faaliyetleri için de rahatlıkla kullanabilirsiniz.

Yalıtım ve nefes alma

Superalp'in içinde ekstra bir yalıtım katmanı (Thinsulate, vs.) yok. Bot, 1.8 milimetre kalınlığında deriden mamul dağcılık botları kadar bir ısı yalıtımı sunuyor. Şayet bir numara büyük alır, çift katman çorap giymezseniz, yani botun içinde ayaklarınızdaki kan akışını kesmez, durağan havanın oluşabilmesi için bir boşluk bırakırsanız, ayaklarınızın normal şartlarda üşümeyeceğini söyleyebilirim.

Botun dil ve bilek kısmında kullanılan kumaş (AIR 8000) sayesinde, kalın derili botlarda yaşanan ayak terlemesi sorunu iyileştirilmiş. Bu da soğuk kış aylarında ayaklarınızın daha az üşümesi için önemli bir detay. AIR 8000, daha önce incelemesini yaptığım AKU Trekker Lite yürüyüş botunda ve yakın zamanda incelemesini yayınlayacağım AKU Bellamont AIR yürüyüş ayakkabısında karşıma çıkmış, denediğim ve faydasını gördüğüm bir özellik.

AKU'nun AIR 8000 olarak adlandırdığı bu sistem, aslında ikinci dünya savaşı'ndan bu yana askeri botlarda karşımıza çıkan, tropik ve ıslak ortamlarda deri botların içinde biriken nemi tahliye etmek, böylece ayağın nispeten kuru kalmasını sağlayan bir özellik.

Sonuç

Dağlarda ve sert koşullarda gerçekleştireceğiniz tüm yürüyüş faaliyetlerinin üstesinden kalkabilecek bir bot, ancak Likya Yolu, Saint Paul Yolu gibi parkurlarda, haftasonları gerçekleştirdiğiniz toprak etaplar için rafınızda yaklaşım ayakkabısı veya hafif bir trekking botu bulundurmanız gerekiyor, bu tip faaliyetler için gereksiz bir ağırlığa sahip.  Yani yukarıda da ifade etmeye çalıştığım gibi, “almışken iyisini alayım, her işimi görsün, bir daha masraf çıkarmasın”  düşüncesiyle satın almayın, çünkü böyle çok amaçlı bir bot henüz geliştirilmedi.

AKU bot ve ayakkabılarda genel olarak bir kalite sorunu mevcut. Yani Asolo, Dolomite, Lowa gibi birinci sınıf üretim yapmıyorlar. AKU, bu işin biraz ekonomik tarafında. Aslına bakarsanız tüm üretim İtalya'da gerçekleşiyor. Kullanılan malzemeler büyük çoğunlukla İtalyan ve Avrupa menşeli ürünlerden oluşuyor. Kalite kontrol aşamasında, kabul edilebilir hata payları daha geniş desek belki daha doğru olur. Daha önce yayınladığımız AKU Tengu Lite GTX modelinde de bazı kusurlar göze çarpmıştı.

Alternatif botların 2500-3000 lira gibi fiyatlarda satıldığı göz önüne alındığında, iki kat fiyat farkına değecek bir kalite sıkıntısı yok. Kullanılan malzemeler hemen hemen aynı. AKU, yalnızca işçilik konusunda bir kademe geride.