Garmin GPSMAP 64s İncelemesi

GPS seçimi yazısında ifade ettiğim gibi, bugüne kadar 10'un üzerinde farklı marka ve model el tipi GPS cihazı kullandım. 2012 yılında yazdığım Garmin Etrex 30 incelemesi sayesinde onlarca, belki de yüzlerce kişiyi bu cihazı satın almaya ikna ettiğimi düşünüyorum.

64s (aslında üretimden kalkmış 62s de temelde aynı cihaz) doğadaki (karada) navigasyon ihtiyaçlarının tamamını karşılayan harika bir navigasyon cihazı. Cihazın olumsuz olarak nitelendirebileceğim tek olayı iri olması. Avuç içinde kaybolan, iç cebime koyup varlığını dahi unuttuğum Etrex 30'dan sonra, 16 santim uzunluğundaki 64S'e boyutları yüzünden bir türlü ısınamadım. Bu konuyu birazdan daha detaylı paylaşacağım. İlk olarak 64s'in teknik özelliklerini aradan çıkaralım.

Garmin GPSMAP 64s Özellikler

GPS ve GLONASS Meselesi

İncelemeye devam etmeden önce bir konuyu açıklığa kavuşturmak istiyorum. Garmin 64s, üzerindeki TESEO 3 chipset sayesinde Amerikan GPS ve Rus Glonass uydularına bağlanabiliyor. Bunların haricinde Galileo, Beidou, QZSS uydularından da veri okuyabiliyor. Ancak bu özellik yazılımsal olarak devreye alınmamış.

64s'in Glonass uydularına bağlanmasının herhangi bir avantajını hissetmedim. Üreticilerin bu özelliği navigasyon kalitesini arttırdığı için değil; Rusya'nın Glonass özelliği olmayan cihazlara ek vergi getirmesiyle yaygınlaştığını düşünüyorum. Konu ile ilgili eski bir habere buradan ulaşabilirsiniz.

GPS uydularında bir arıza, savaş durumunda erişim kısıtlaması olmadıkça Glonass ve diğer uydulara ihtiyaç duyulacağını zannetmiyorum. Yani “Cihazda Glonass desteği var. Daha keskin konum belirler. Alırım bir dal” diyorsanız boşuna heveslenmeyin. Cihaz konum belirlerken iki uydu sistemini aynı anda kullanıyor mu bilmiyorum. Meraklıları konuyu şurada tartışmış. Ancak pratikte hiçbir değişiklik hissetmediğimi belirtmeliyim. Pil kullanımını arttırdığını düşündüğüm bu özelliği ayarlardan kapatabilir, cihazı yalnızca GPS uydularından veri alacak şekilde ayarlayabilirsiniz.

Kasa

Cihazın kasası IPX7 standardında üretilmiş. Kasanın kenarları kauçuk kıvamında orta sert bir malzemeyle çevrelenmiş. Bu sayede düşme sonucunda alacağı darbelere karşı daha toleranslı olduğunu söyleyebilirim.

İki adet AA tipi batarya ile çalışan cihazın pil bölümü mandal yardımıyla basit bir şekilde açılıyor. Bu bölüm IPX7 standardının gerektirdiği gibi su damlalarına ve toza dayanıklı biçimde korumaya sahip. Bataryaların altında micro sd kart takabileceğiniz yuva bulunuyor.

Batarya bölümünün hemen üstünde cihazı harici anten olarak kullanıp teknelerdeki navigasyon cihazlarına bağlamanıza yarayan NMEA 0183 uyumlu çıkış ve usb 2.0 soketini barındıran ayrı bir bölüm daha mevcut. Bu bölüm de su ve toza karşı yalıtılmış durumda.

Kasadaki hoşuma gitmeyen en büyük ayrıntı dışa doğru uzayan anten. Eski Nokia ve Ericsson telefonlardan hatırlayacağınız bu uzantı uydu sinyal kalitesini arttırıyor mu karar veremedim. Zira Etrex 30'la en kötü hava koşullarında ve dar sayılabilecek vadilerde dahi çekim sorunu yaşamamıştım. Gövdesi oldukça iri olan 64s, anten de eklenince 16 santim uzunluğa ulaşmış.

Cihazı çantanızın askısına asıp yürüdüğünüzde, ekrana bakmak için kendinize çevirmek istediğinizde, anten buna engel oluyor. 16 santim uzunluk ve anten yüzünden cihazı ceplere  sığdırmak, sığsa da sokup çıkarmak gerçekten büyük sorun. Avuç içi kadar yer kaplayan Etrex 30'u sırf bu yüzden çok özledim.

Ekran

Cihazda Garmin'lerde görmeye alışkın olduğumuz, dış ortamda parlak güneş altında dahi rahatlıkla okunan transreflektif TFT ekran kullanılmış. Ortalık aydınlıkken veya gece cihaza fener tuttuğunuzda, aydınlatma devrede olmasa dahi ekrandaki bilgileri rahatlıkla görebiliyorsunuz. Ayrıca cihazın tuşlarına basmadığınız taktirde, sizin belirleyeceğiniz sürede ekran kendini tamamen kapatabiliyor.

Ekranın üstünde ekranla arasında en az 5 milim boşluk olduğunu düşündüğüm plastikten mamul cam bulunuyor. Cihazı satın alır almaz, ilk gün buraya bir koruyucu uydurmanız şart. Çok çabuk çiziliyor. Cep telefonları için satılan ekran koruyuculardan satın alıp maket bıçağı yardımıyla bir çözüm uydurabilirsiniz. Dış camın plastik olması, düşme halinde oluşabilecek kırılmalara karşı iyi bir seçim olmuş. Ayrıca bu parçayla ekran arasındaki mesafe ekran kırılmalarını engelliyor. Metrelerce yukarıdan yere atmadıkça ekranı kırmanız imkansız.

Dokunmatik cihazlar ekran üstü yere düştüklerinde, eğer sivri bir taş parçasına denk gelirlerse hata affetmiyorlar. GPS cihazlarında dokunmatik ekran tercih etmememin en başlıca sebebi bu. Yüksek pil tüketimi, eldivenle kullanım zorluğu, yağışlı havalarda kontrol güçlüğü gibi olumsuzlukları da dokunmatiklerden uzak durmamın nedenleri arasında gösterebilirim.

2.6 inç ekran yürür haldeyken tüm navigasyon ihtiyaçları için yetiyor da artıyor. Bisiklet, motosiklet gibi işlerle uğraşmıyorsanız 64s'i sırf büyük ekranlı diye tercih etmeyin. Etrex 30'daki 2.2 inçlik ekran da gayet yeterli.

Yazılım Özellikleri

Birçok Magellan cihaz kullandım. Donanım bakımından Garmin'den geri kalır bir tarafları yoktu. Ancak Magellan cihazlarda yaşanan; işletim sistemi olarak tercih ettikleri Windows CE'nin kendinden kaynaklı istikrarsızlıklar canıma tak ettirdi.

Garmin'in el tipi tuşlu navigasyon cihazlarının tümünde, hatalardan büyük ölçüde arındırılmış, gereksiz servislerin çalışmadığı, Garmin'in kendi geliştirdiği işletim sistemi kullanılıyor. 1 yıldır aktif biçimde kullandığım 64s cihazda ne bir kilitlenme, ne de kendi kendini kapama gibi bir sorunla karşılaşmadım.

Garmin 64s ANT+ protokolünü destekleyen harici sensörlerle uyumlu çalışıyor. Örneğin bisikletinizde 64s'in yanı sıra, ANT+ destekli kadans sensörü, ANT+ destekli göğüs bandı gibi aksesuarlar kullanıp verilerinizi daha detaylı inceleyebilirsiniz.

ANT+ sensörler bunlarla sınırlı değil. Garmin'in kendi geliştirdiği ANT+ destekli harici ısı ölçeri Tempe de 64s ile beraber kullanılabilir.

ANT+ haricinde, 64s'i bluetooth yardımıyla telefonunuzla eşleştirebilir, telefonunuza yükleyeceğiniz Garmin Connect yardımıyla konum bilgilerinizi canlı olarak paylaşabilirsiniz. Bildirim ayarları sayesinde, telefonunuza gelen sms, mail ve diğer bildirimleri 64s'ten görüntüleyebilirsiniz.

Yukarıda saydıklarım dişe en çok dokunur özellikler. Bunların dışında gelgit bilgileri, güneşin doğuş ve batış zamanları, geocaching, alan hesaplama, balık takvimi gibi modern Garmin cihazlarda standart olarak bulunan uygulamalar da yer alıyor.

Garmin Birdseye uygulaması sayesinde yürüyeceğiniz parkurun uydu görüntüsünü cihaza yükleyebiliyorsunuz. Birdseye uygulaması ücretli bir servis. Ancak yeni Garmin cihazlara 1 yıllık abonelik hediye ediyorlar. Bu özelliği kullandım. Ancak çözünürlüğü düşük ekranda çok verim alamadığımı ve ayrıca cihazın bu görüntülere yakınlaşıp uzaklaşırken, ekranı kaydırırken oldukça yavaşladığını hatırlatırım.

Arabirim

Yıllardır Garmin kullandığım için, artık tuşlara, hatta ekrana bakmadan menüler arasında gidip geliyorum. İlk kez el tipi navigasyon cihazı kullanacaklar belki başlangıçta yadırgayabilir. Ancak zamanla sizin de kullanımı oldukça basit bu arabirime alışacağınızı düşünüyorum.

Menülere ulaşım, haritada gezinmek için 8 adet seçim tuşu ve bir tane de 4 yönlü kumanda tuşu mevcut. Etrex serilerinde bu işler için ayrılmış 4+1 tuş olduğu düşünüldüğünde, 64s'in arabirimine kumanda etmenin daha kolay olduğu söylenebilir.

Türkçe dil seçeneği yurt dışından satın alacağınız cihazlarda da mevcut.

Dokunmatik cihazlarla kıyaslandığında zorlanacağınız tek konu, araç navigasyon cihazı olarak kullanmak istediğinizde adres yazmanın oldukça vakit alıcı olması. İki satır bir şey yazmak dakikalar sürebiliyor.

Hız

Cihazın harita çizim hızı Etrex serisiyle kıyaslandığında 2 hatta 3 kat daha hızlı. Bunu en çok haritayı yakınlaştırıp uzaklaştırdığınızda ve haritayı kaydırdığınızda hissediyorsunuz.

Ağırlık ve Ölçüler

Baytekin'in sitesinde piller dahil ağırlık 230 gram olarak belirtilmesine karşın, ben 260 gram olarak ölçtüm. Cihaza karabina ve kılıf taktığınızda ağırlığı düz hesap 300 gram olarak düşünebilirsiniz.

64s, Etrex 30'un iki kat ağırlığında. Bence navigasyon cihazı için oldukça ağır. Hafif dolaşmayı hedefliyor, gramları hesaplıyorsanız Etrex serisini değerlendirin.

Garmin 64s el tipi navigasyon cihazı için iri sayılabilecek ölçülerde. Kalınlık bakımından kabul edilebilir değerlere sahip olsa da, 16 santim uzunluk cihazın pratikliğini alıp götürüyor.

Yürüyüş yaparken, 64s'i en çok çanta askısına, göğüs hizanıza asıp kullanmak durumundasınız. Cepte taşımak neredeyse imkansız. Sırt çantalarının bel kolonundaki fermuarlı bölmelere sığmıyor.

Anten hariç 12 santim uzunluğundaki cihaza (Etrex 30 10 cm uzunluğunda) eğer anten koymasalardı, harika ölçülere sahip olmuş olacaktı.

İncelemenin başlarında ifade ettiğim gibi, çantanın omuz askısında asılıyken cihazın ekranını kendinize çeviremiyorsunuz. Anten buna engel oluyor. Her seferinde karabinadan çözüp geri takmak, uzun yürüyüşlerde, bilmediğiniz parkurlarda; sıklıkla cihaza bakmanızı gerektiren durumlarda oldukça sinir bozucu oluyor.

Batarya Süresi

Garmin'in tuşlu el tipi navigasyon cihazları batarya süresi konusunda oldukça cimriler. 64s ekran açık/ekran ışığı kapalı halde 16 saat boyunca açık kalabiliyor, iz kaydediyor. Ekran koruyucusunu devreye aldığınızda bu süre 20 saati buluyor.

Ekran koruyucuyu her zaman kullanıyorum. Cihazı taşırken ekranın açık kalmasının hiçbir faydası yok. Bisiklet ve motosiklette dikkat dağıtabilecek bu özellik yürürken sorun teşkil etmiyor. Herhangi bir tuşa dokunduğunuz an ekran yarım saniyede aktif hale geliyor. Bu sayede ŞOK'tan satın aldığım 2 adet AA pil ile onar saatlik 2 günlük yürüyüş yapabiliyorum.

Cihazı Garmin NiMH Battery Pack adını verdikleri, her biri 2000 mah kapasiteki iki adet AA pillerle kullanabiliyor, bunları cihazın üzerindeki usb girişinden, cihazdan ayırmadan şarj edebiliyorsunuz. Bu piller ülkemizde satılmıyor. Yurt dışından satın almaya kalkarsanız kargosu vergisiyle 35-40 doları bulabilir.

Bunun şöyle bir çözümü var. Piyasadan satın alacağınız, kalitesine güvendiğiniz NiMh pilleri cihaza yerleştirmeden önce, aşağıda işaret ettiğim bölümün üzerine ufak bir parça plastik koyarak cihazı orjinal Garmin pil kullanıyor gibi kandırabiliyorsunuz. Özet olarak 20000 mah taşınabilir şarj cihazı ve bir çift AA NiMh pil ile 15-20 gün boyunca idare edebilirsiniz.

Sonuç

Oldukça iri ve ağır bir cihaz. Bu fikrim üretimden kalkmış 62 serisi için de geçerli. Hızlı harita geçişleri, biraz daha büyük ekran ve daha dayanıklı kasa dışında, Etrex 30 (yeni 30x) ile aralarında bir fark olduğunu düşünmüyorum.

“Hızlı harita geçişi mi, ufak boyutlar mı” diye soracak olursanız, kesinlikle “ufak boyut” diye yanıtlarım. Yukarıda da ifade ettiğim gibi, Etrex 30x ile kıyaslandığında, doğadaki navigasyon ihtiyacını kolaylaştıracak hiçbir ek özelliği bulunmuyor.

Etrex 30 varlığını unutacağınız bir cihaz. Bu ise löngür löngür sallanan, boyutları itibarıyla koyacak yer bulmakta zorlanacağınız ölçülerde. En etkin çözüm sırt çantasının omuz askısına asmak. Ancak bu kez “görmemişin gps'i olmuş” hesabı dikkat çekiyor.

Cihazın Türkiye fiyatı tam anlamıyla “uçmuş”. Şu sıralar 2500 TL'ye satılan bu cihazı, orjinal kılıfı ile birlikte geçen yıl Amazon'dan 1000 liraya mal etmiştim. Size de cihazı yurt dışından temin etmenizi öneririm.